به گزارش روابط‌عمومی بنیاد آلاء به نقل از مرکز توسعه نیکوکاری خیرماندگار، نخستین گزارش توصیفی تحلیلی در سلسله گزارش‌های نیکوکاری در شهرهای ایران با عنوان «گزارش سیمای نیکوکاری شهر زنجان»، با همت اطلس خیر ایران و ارکان خیرماندگار منتشر شد. این گزارش، با بهره‌گیری از مصاحبه‌های تخصصی با مدیران و کارمندان ارشد خیریه‌ها و بررسی داده‌های میدانی، تصویری جامع از وضعیت فعالیت‌های خیریه در مرکز استان زنجان ارائه می‌دهد.
اهداف و ساختار گزارش
گزارش حاضر با هدف شناسایی ویژگی‌های محیط نیکوکاری شهر زنجان و ارائه راهکارهایی جهت بهبود عملکرد مؤسسات خیریه تدوین شده است. ساختار این گزارش شامل سه بخش اصلی است:
- مقدمه: تشریح شرایط اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی زنجان و بررسی زمینه‌های فعالیت خیریه.
- بدنه اصلی: ارائه داده‌های استخراج شده از پرسش‌نامه‌ها و مصاحبه‌های تخصصی با فعالان حوزه خیر، شامل مدیران خیریه‌ها، مسئولان دولتی و پژوهشگران نیکوکاری.
- نتیجه‌گیری: تحلیل شاخص‌های محیط نیکوکاری و پیشنهادهایی برای رفع چالش‌ها.
بررسی وضعیت نیکوکاری در زنجان
شهر زنجان، با جمعیتی حدود ۴۳۰ هزار نفر، به‌خاطر مهمان‌نوازی، همدلی و روحیه نیکوکارانه مردم شهرت دارد. گزارش نشان می‌دهد که فعالیت‌های خیریه در این شهر تحت تأثیر معیارهایی نظیر سهولت عملیاتی‌سازی و تسهیلات مالیاتی قرار دارد. همچنین، جریان بین‌المللی خیرخواهی و ارتباطات موثر با خیریه‌های بین‌المللی، از عوامل مهم در تأمین منابع مالی و انسانی محسوب می‌شوند.
تیم پژوهشی، به سراغ برخی از خیریه‌های موفق زنجان رفته و با مدیران و کارمندان ارشد این مؤسسات مصاحبه کرده است. از جمله موارد برجسته، اشاره به خیریه‌های درمانی نظیر “مهرانه” و “انجمن کلیوی” است که الگوهای موفقی در ارائه خدمات بهداشتی و درمانی به نیازمندان محسوب می‌شوند.
چالش‌ها و فرصت‌های موجود
با وجود نقاط قوت، گزارش به چالش‌های عمده‌ای نیز اشاره می‌کند. از جمله این چالش‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- بروکراسی ناکارآمد: فرایندهای اداری پیچیده و فقدان نیازسنجی دقیق، مانعی بر سر راه اجرای مؤثر برنامه‌های خیریه ایجاد کرده است.
- تأمین منابع مالی: تعدد خیریه‌ها و رقابت میان آن‌ها، همراه با فقدان اعتماد کافی از سوی دولت، مشکلاتی در جذب منابع مالی به وجود آورده است.
- تأثیر بحران کرونا: پاندمی کرونا علاوه بر ایجاد مشکلات اقتصادی، باعث کاهش فعالیت‌ها و افزایش نیازمندی‌ها شده است.
- مهاجرت از روستا به مرکز: این پدیده، با ایجاد فشارهای اجتماعی و اقتصادی، چالشی دیگر برای فضای نیکوکاری محسوب می‌شود.
با این وجود، عواملی مانند شفافیت مالی، گزارش‌دهی منظم، سرمایه اجتماعی بالا و همبستگی میان مردم، فرصت‌هایی برای بهبود عملکرد خیریه‌ها فراهم کرده است.
نمونه‌های موفق و کارآفرینی اجتماعی
یکی از نکات مثبت گزارش، توجه به کارآفرینی اجتماعی به عنوان راهکاری برای مقابله با مشکلات اجتماعی است. خیریه‌هایی نظیر “روزبه” و “ترنم مهر باران” با ورود به حوزه کارآفرینی اجتماعی، توانسته‌اند الگوهای موفقی ارائه دهند. این مؤسسات با استفاده از ایده‌های نوآورانه و مدل‌های تجاری کارآمد، خدمات خود را به شیوه‌ای منسجم و پایدار ارائه کرده‌اند.
علاوه بر این، خیریه‌های درمانی مانند “مهرانه” و “انجمن کلیوی” نشان داده‌اند که با به کارگیری تکنولوژی‌های نوین و روش‌های مدیریتی کارآمد، می‌توان به شکلی جامع به نیازهای بخش بهداشت و درمان پاسخ داد. این نمونه‌ها نشان می‌دهند که توجه به زمینه‌های نوآوری و ایجاد بسترهای حمایتی می‌تواند به ارتقای سطح فعالیت‌های خیریه کمک شایانی کند.
نتیجه‌گیری
گزارش سیمای نیکوکاری شهر زنجان، تصویری جامع از وضعیت فعالیت‌های خیریه در این شهر ارائه می‌دهد. اگرچه چالش‌هایی نظیر بروکراسی ناکارآمد، مشکلات تأمین منابع مالی و اثرات بحران کرونا وجود دارد، اما روحیه نیکوکارانه مردم و ظرفیت بالای سرمایه اجتماعی، زمینه‌های مناسبی برای بهبود وضعیت فراهم کرده است.
مدیر پروژه این گزارش، علیرضا اسکندری نژاد، مدیر تولید محتوا مجید ولی محمدی، و مدیر جمع آوری و تحلیل داده فرزین مؤذن زاده که در قالب تیم اطلس خیر ایران وابسته به مرکز خیرماندگار، اقدام به جمع آوری و ارائه این اطلاعات منحصر به‌فرد و ارزشمند کردند.
دیدگاهتان را بنویسید